Pytania i odpowiedzi

1. Dlaczego dawca wychodzi ze szpitala dopiero po paru dniach?

Wychodzi się po 1-2 dniach (w ogromnej większości po 1 dniu) od zabiegu, żeby wykonać badania kontrolne…

2. Czy jest niebezpieczeństwo, jakiekolwiek dla mojego zdrowia? na przykład zarażenia żółtaczką?

Nie ma, operacja jest zupełnie bezpieczna dla zdrowia. Nie ma ryzyka zakażenia ani jakichkolwiek powikłań.

3. Dlaczego przed zabiegiem jest mi pobrana porcja krwi?

Żeby po zabiegu nie odczuwać różnic objętościowych [ta porcja jest oddawana dawcy szpiku w czasie zabiegu]

4. Jak długo będę dochodzić do siebie? czytałam, że pobrany może zostać ponad 1L szpiku!

To prawda. Zresztą widać to na filmie z procedury. Ale “do siebie” dochodzi się praktycznie od razu…po wyjściu ze szpitala prowadzi się normalny tryb życia, nie odczuwając, że jednorazowo pobrano tak dużą objętość krwi i szpiku.

5. Jak długo on się będzie regenerował?

Szpik regeneruje się w pełni w ciągu 2-3 tygodni, ale nawet o tym nie wiesz-nie odczuwasz żadnych skutków ubocznych (co najwyżej miejsca wkłuć bolą kilka dni).

Czy w tym czasie jestem podatniejsza na choroby?

Nie, pobrana ilość komórek krwiotwórczych stanowi około 1% wszystkich, więc ilość produkowanych przez pozostałe komórki komórek układu immunologicznego nie ulega zmianie.

6. Czy sam zabieg pobierania szpiku boli?

Nie. Operacja wykonywana jest przy znieczuleniu ogólnym. Czasem, gdy dawca boi się znieczulenia lub jest to korzystniejsze dla biorcy, szpik pobiera się inną metodą-przez filtrację komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej. W tym wypadku wykonuje się dwa małe wkłucia do naczyń krwionośnych, i boli jedynie ukłucie-jak przy normalnym pobieraniu krwi.

7. Jakie mogą być skutki uboczne zabiegu dla dawcy?

Wynikają one jedynie z zastosowania znieczulenia ogólnego. Bardzo rzadko mogą się więc pojawić bóle głowy, nudności i wymioty.

8. Czy w czasie jednorazowej akcji lub w stałym ośrodku badań od razu pobiera się szpik?

Nie. W czasie akcji pobierana jest mała probówka krwi do badań genetycznych. Dopiero po przebadaniu próbek dane potencjalnych dawców są włączane do Rejestru i są uwzględniane przy poszukiwaniu dawcy dla danego chorego. Wtedy prosi się o zgodę na przeszczep i przeprowadza dokładniejsze badania. Po wyrażeniu zgody i po pomyślnych badaniach ustala się termin zabiegu.

9. Ile czasu jest się w bazie potencjalnych dawców?

W rejestrze znajdują się osoby pełnoletnie do 50. roku życia. Po tym okresie osoba jest wypisywana, ponieważ jej szpik może nie być wystarczająco sprawny dla biorcy.

10. Czy mogę poznać osobę, której oddałam szpik?

Taka możliwość istnieje tylko dla biorcy. Po udanym wyleczeniu (dla bezpieczeństwa czeka się kilka (z reguły 5) lat po przeszczepie) biorca może poprosić o dane dawcy i skontaktować się z nim.

11. Ile osób jest w polskim rejestrze dawców niespokrewnionych?

W polskich rejestrach zrzeszonych jest poniżej 40 tys. osób. Dla porównania dwukrotnie liczniejsze Niemcy mają w bazie niemal 3 mln zarejestrowanych potencjalnych dawców.

12. Ile razy zostanę poproszony o oddanie szpiku?

Oddanie szpiku kostnego jest na tyle wielkim darem, że tylko na wyraźną prośbę dawcy pozostawia się jego dane w banku, jeżeli już raz oddał szpik. Poza tym prawdopodobieństwo, że znajdzie się druga osoba potrzebująca dawcy jest znikome. Wyjątkiem jest sytuacja w której chory potrzebuje kolejnego przeszczepu, kiedy pierwszy nie zacznie produkować krwi.

13. Czy po oddaniu szpiku osobie niespokrewnionej będę mógł pomóc choremu ze swojej rodziny, jeżeli zajdzie taka potrzeba?

Oczywiście. Oddanie szpiku osobie niespokrewnionej nie przeszkadza w późniejszym przeszczepie dla kogoś z rodziny.

14. Uczestniczyłam w jednej z wcześniejszych akcji i nie dostałam wiadomości o włączeniu do rejestru. Czy coś jest nie tak?

Nie. Potencjalny dawca jest powiadamiany tylko w przypadku zaistnienia okoliczności, które uniemożliwiają włączenie do rejestru.

15. Jestem w rejestrze od kilku lat. Czy muszę o czymś pamiętać?

Bardzo ważne jest uaktualnianie swoich danych osobowych w przypadku przeprowadzki lub zmiany numeru telefonu. Oszczędzi to kłopotów w czasie poszukiwania dawców, gdy ktoś będzie potrzebował szpiku od danego dawcy.

16. Z tego co widzę, w czasie akcji koszty pokrywają organizacje pozarządowe? Jeśli ktoś chciałby zrobić potrzebne badania w ośrodku, ile by to wyniosło?

Dawca nic nie płaci w żadnym przypadku.
Stałe ośrodki mają swoje fundusze. Jednak w ich przypadku czas oczekiwania na przebadanie może być bardzo długi. W czasie jednorazowych akcji wszyscy uczestnicy, którzy oddadzą próbkę krwi, mają gwarancję szybkiego włączenia do rejestru.

17. Czy alergik może zostać dawcą?

Tak. W przypadku alergii na środek do znieczulenia ogólnego szpik pobierany jest metoda leukoaferezy. Metoda ta jest zresztą obecnie częściej wybierana procedurą pozyskania komórek krwiotwórczych od dawcy.